oráculo

19.2.10

UGO FACUNDO CARRILLO, YAKU UNUPA YUYAYNIN LA MEMORIA DEL AGUA RUNAPA SIMINPI QILLQASQA EN LA CUEVA DEL ZORRO LIMA PERÚ


Ugo Facundo Carrillo Cavero

YAKU-UNUPA YUYAYNIN

La Memoria del Agua- Runapa Siminpi Qillqasqa

Ugo Facundo Caveroqa Uripa llaqtapim ñawinta kicharqa, maman wachakuyninpi Andahuaylas, Perú suyupi. Chay llaqtapitaqmi qillq ayta yachaparkurkan. Masankunapa mañacuyninpiñas yachaytapas tuqupurcan juan Espinoza Medrano Yachay wasi escuelapi. Mana munaspallantaq kinrayllanta puriykacharka universidad San Martin Limapi, hinallatac Sorbona nisqa Paris llaqtapi, Ñakarispa ñakarispataq antropología sutichasqa runamanta yachapakurqa Universiad San Marcospi. Amawtataq karan Universidad Inca Garcilazo de la Vegapi, an chay iskayninmatapas kunan pachakunaqa lluptikusqa manchay mancharisqaraq Mana munayninpi qillqatapas qillqan atpa makinwan, fututapas ruwapakuntaqsi pisi mikunallampaq aypaqta, takipakumpas upaukusqa rinrillanmanta, kwintutapas willapakun munaynillaymanta, suquskunapiña cigarrutapas pitan suqupakuspa husñita urquman ayparichistin maychikatañach, allqukunatapas anyaynimpi llallin. Mana taytachatapas qatipakunchu. Chiqaq wawqipaq akllaqaku panillakuna michakunanpaq; kunan pachataq paku michiqkunawan llankapakun, millwachanwan qatapakuspa taripachikunanpaq. Hayllqkunapa huñunakuyninpi kukachata hallapan pikchan akullikaspa kulatawan upyaspallan hampatu hinalla sasallata chanchakulla purykun llaqtampi, kaypi achaypipas. Mana hallpayuq, mana imayuq ayallaña runakunapa umalliqnin Andahuaylas Uripa suyukunapi. Mmanmi Vilma Cavero Nalvarte, taytanñataq Abel Carrillo de la Flor.

“No hay que olvidar que la poesía ha sido piedra angular de muchas grandes culturas: pienso en la biblia, en El Corán, en el Cantar de Mío Cid, en La Ilíada, y la Odisea, en el Popol Vuh, etc. ¿Qué juglar andino registro en los quipos el origen y la vida, las luchas y la tragedia del pueblo quechua? Su canto fue silenciado”.

Juan Carlos Lázaro

“Ugo Carillo es también autor de Baladas de un Perro sin pelos en la lengua escrito en castellano andino, en primer lugar independiza al quechua del usual tratamiento diglósico tomándolo en su plenitud qalillaña, y en segundo, al sintácticos, va camino a la desdomesticación del quechua”.

Fredy A. Roncalla

PAPACHANCHIKPA WAYTAN UQLLU WAYTACHANPI QILLQAKUNA

WAYRU

Tutakunan llapallan wichiykachaq quyllurta

Ichuq marqayninpi qatillispa

Suyapayallasunki pisipasqaña,

Sapatutayaypi

Ichapasyá achiqyayta chayarimullawaq

Samasqalla;

kuyanakuspapuni

wayru papachata tarpukustin

waytachallanwan uqllanakuspa

chiri tuta killalunata suyananchikpaq.

Wayru

Ojala que llegues al amanecer.

Para que juntos esperemos

Descansados

Y amándonos

Las frías noches de invierno.

Traducción del Wayqui Leo Casa Ballón

Runa Siminchis chuyalla manan pipis p’asmiykunqachu .

El quechua es uno solo nadie lo dividirá.

“Memoria del Agua, es la insurrección de una identidad, marca un hito , nueva visión del hombre andino, es un salto que eleva la poesía quechua”

Wayquinchis Armando Arteaga, Piura Llactamantapacha.

publicado José Luis Ramos Flores

zorrosabajo@hotmail.com


No hay comentarios: